Πρόληψης της Βίας

Κλάδοι

«Πρόληψη της Βίας»

Η βία είναι μια εκδήλωση της ανθρώπινης συμπεριφοράς, που έχει συχνά απασχολήσει θεωρητικούς και ειδικούς. Η αύξηση των κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων συμβαδίζει με την αύξηση της βίας.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ, 2001) η διαπροσωπική βία θα ανέλθει το 2020 από τη 19η στην 12η θέση ως αιτία θανάτου παγκοσμίως (520.000 θάνατοι το χρόνο ή 1400 κάθε μέρα).

Η βία εκδηλώνεται και με νέους τρόπους όπως ο διαδικτυακός εκφοβισμός (cyber bullying), μέσω της δημοσίευσης προσωπικού υλικού του ατόμου, χωρίς την έγκρισή του, με σκοπό τον εξευτελισμό.

Η οικογένεια και το σχολείο φαίνεται να πλήττονται περισσότερο από τα φαινόμενα βίας. Θύμα οικογενειακής βίας θεωρείται το κάθε πρόσωπο, μέλος στην οικογένεια, στην οποία τελέσθηκε η βίαιη πράξη. Σύμφωνα με το φαύλο κύκλο της βίας, τα θύματα βίας μεταβιβάζουν τη βία διαγενεαλογικά (Knopp, 1984), γίνονται δηλαδή οι αυριανοί θύτες, στο σχολικό περιβάλλον και στη οικογενειακή τους ζωή.

Ειδικότερα στο σχολικό περιβάλλον, που στόχος δεν είναι η ξερή απόκτηση γνώσεων αλλά η κοινωνικοποίηση και η διαμόρφωσης της κοινωνικής ταυτότητας του μαθητή, παρατηρούνται έντονα φαινόμενα βίας και παραβατικότητας. Η σχολική βία και άλλες μεμονωμένες εκδηλώσεις βίας που εκδηλώνονται μέσω του σχολικού εκφοβισμού (bullying) μπορεί να καταλήξουν σε εκδήλωση παραβατικής συμπεριφοράς (π.χ βανδαλισμός της σχολικής περιουσίας).

«Ένα άτομο υφίσταται εκφοβισμό στο σχολικό περιβάλλον αν αυτός/αυτή εκτίθεται επανειλημμένα σε αρνητικές ενέργειες από ένα ή περισσότερα άτομα. Ο εκφοβισμός προϋποθέτει “έναν” θύτη (το άτομο ή την ομάδα που διαπράττει τις αρνητικές ενέργειες ή επιδεικνύει επιθετικότητα) και ένα θύμα ή “στόχο του εκφοβισμού” (το άτομο που υφίσταται την επίθεση). Το θύμα είναι ο στόχος της επίθεσης και παραμένει κοινωνικά αποκλεισμένο και σχετικά αδύναμο απέναντι στην επίθεση αφού δε μπορεί να αντιδράσει στις προκλήσεις του δράστη» (Olweus, 1997).

Η γενικότερη εκδήλωση συλλογικής βίας, διαπράττεται από μεγαλύτερες ομάδες ανθρώπων και μπορεί να διακριθεί σε κοινωνική, πολιτική και οικονομική βία. Εκδηλώνεται με τους παρακάτω τρόπους:

με τη συντελεστική επιθετικότητα,
με τη παράνομη επιθετικότητα που αντιβαίνει στους νόμους και
στους κανονισμούς
με την εχθρική επιθετικότητα η οποία αποσκοπεί στο να βλάψει
σωματικά η ψυχικά άλλα άτομα ή να προκαλέσει καταστροφικές και
εγκληματικές ενέργειες.

Στόχοι του Κλάδου:

Ο κλάδος «Πρόληψη της Βίας» αναλαμβάνει τη διενέργεια μιας σειράς δράσεων αναφορικά με την πρόληψη και τη ψυχοεκπαίδευση σε περιστατικά βίας με τις εξής μορφές:

Πρόληψη στα σχολεία,
Συμβουλευτική γονέων για την πρόληψη της βίας
Ενημέρωση για την αντιμετώπιση των περιστατικών βίας, στους
αρμόδιους φορείς όπως η αστυνομία, τα δικαστήρια καθώς και φορείς
ψυχικής υγείας
Ψυχοεκπαίδευση – Συμβουλευτική Οικογενειών
Ομάδες Ψυχοεκπαίδευσης Ανδρών με θέμα την ενδοοικογενειακή βία:
αυτοβεβαιωτική συμπεριφορά και διεκδίκηση με τρυφερότητα

Στελέχωση κλάδου

Επιστημονικά υπεύθυνος: Χαλιμούρδας Θοδωρής
Επιστημονική ομάδα: Ματσούκα Έφη, Πασαλάρη Ευδοκία, Χαλιμούρδα Στέλλα
(ψυχολόγοι)
Νομική Σύμβουλος: Μηλιώνη Φωτεινή
Επιστημονικοί συνεργάτες:
Ψυχίατρος: Ιστίκογλου Χρήστος
Ψυχολόγοι: Κεραμιδά Έφη, Τόπα Μαρία, Υφαντή Πένυ
Κοινωνική λειτουργός: Κουρέτα Κατερίνα
Νομική Σύμβουλος: Ασπασία Πιτσαρή

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Αναφορές

Αρτινοπούλου, Β. (2001). Βία στο σχολείο. Αθήνα: Εκδόσεις Μεταίχμιο

Γιωτάκος, Ο. & Τσιλιάκου Μαρία (επιστ. επιμ.) (2008), Ο κύκλος της
κακοποίησης: Ενδοοικογενειακή Βια, Σεξουαλική Κακοποίηση, Trafficking,
Bullying. Αθήνα: Αρχιπέλαγος.

Craft, M., & Craft, A., (1984) Mentally Abnormal Offenders. London:
Bailliere Tindall.

Intimate Partner Abuse and Relationship Violence Working Group (1997)
Intimate Partner Abuse and Relationship Violence USA

Knopp, F.H. (1984) Retraining Adult Sex Offenders: Methods and Models
Syracuse: Safer Society Press.

Lester, D. & Lester, G. (1942) Crime of Passion: Murder and the Murderer
USA: Nelson Hall

Μeth, R. & Pasick, R.,(2000) Άνδρες σε θεραπεία: Πρόκληση για Αλλαγή.
Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Νέστορος Ι. (1996) Η επιθετικότητα στην οικογένεια, στο σχολείο και στην
κοινωνία. Αθήνα Ελληνικά Γράμματα.

Olweus D. (1996) Bully/victim problems in school Prospects, 26 (2),
331-359

David Putwain & Aidan Sammons (2002) Psychology and Crime, Routledge
modular psychology series, East Sussex

Τατά Αρσέλ, Τ., Χαρίτου-Φατούρου Μ. & Αδαμάκη Θ. (επιστ. επιμ.) (2008)
Καταργώντας τα εμπόδια: Συμβουλευτική και ενδυνάμωση γυναικών. Αθήνα:
Ελληνικά Γράμματα.

Vir Tyagi, S. (1998) Risk Assessment of Male Batterers, Education Wife
Assault Newsletter, 9.

Χαρίτου-Φατούρου, Μ. (2003) Ο Βασανιστής ως όργανο της κρατικής
εξουσίας. Ψυχολογικές καταβολές. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Χαρίτου-Φατούρου, Μ., Ζαφειρίδης Φ., (2006, 2011), Πιλοτική Πρόταση:
Σχολεία Συνεργατικής Μάθησης και Πρόληψης, Τμήμα Ψυχολογίας,
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Young, J., Klosko, J. & Weishaar, M. (2008). Θεραπεία Σχημάτων, Αθήνα:
Εκδόσεις Πατάκη.

Άλλες αναφορές – Ιστοσελίδες
Ντοκιμαντερ: «Το ξύλο δεν βγήκε από τον παράδεισο», Doc on air,
συμπαραγωγή: EBU, ERT, UR, RTBF, CZ, Television Catalunya, παραγωγή UR
http://www.who.int/topics/violence/en/

Sector:
Prevent Violence

Violence is a manifestation of human behaviour, which often has occupied theorists and specialists. The increasing social and economic problems conform to the augmentation of violence.

According to the World Health Organization (WHO, 2001) the interpersonal violence will rise in 2020 from the 19th to the 12th place, as a cause of death worldwide (520 000 deaths per year or 1400 per day).

Violence occurs also in new modes such as internet intimidation (cyber bullying), through the publication of personal material, without the consent of the individual, in order the degradation.

The family and the school appear to be most severely affected by violence. A victim of domestic violence is considered every person, member of the family, in which the act of violence was committed.

According to the vicious circle of violence, victims of violence convey the violence through the generations. (Knopp, 1984), and they become tomorrow’s perpetrators, in the school environment and in the family life.

In particular in the school environment, that the aim is not only the acquisition of knowledge but the socialization and the modulation of the social identity of the student, intense violence and delinquency phenomena are observed.

The school violence and other isolated outbreaks of violence that occur through school intimidation (bullying) may result in manifestation of delinquent behaviour (eg vandalism of school property).

“A person is intimidated in the school environment if he/she is exposed repeatedly to negative actions from one or more persons. The bullying requires “one” perpetrator (the person or the group that commit the harmful actions or aggressiveness) and a victim or a “target of intimidation” (the person who undergoes the attack). The victim is the
target of the attack and remains socially excluded and relatively weak against the assault since it cannot react to the challenges of the offender. «(Olweus, 1997). The general manifestation of collective violence is committed from larger groups of people and it may be distinguished into social, political and economic violence.

It manifests itself in the following ways:

A) With conducive aggression,
B) The unlawful aggressiveness which is contrary in the laws and
regulations
C) The hostile aggressiveness which aims to the physical and the mental
damage of other people or to cause destructive and criminal activities.

Aims of the Sector:

The sector «Prevention of Violence» undertakes a series of actions concerning the prevention and psychoeducation in incidents of violence in the following forms:

Prevention in schools
Counselling the parents about violence prevention
Updating the skilled experts to deal with incidents of violence such
as the police, the courts as well as the mental health institutions
Psychoeducation – Family Counselling
Psychoeducation – men groups on the domestic violence: self
certificated behaviour and how to assert with tenderness

Members of the Sector:

Scientific Directors: Mika Haritou-Fatourou, Theodore Chalimourdas
Scientific team: Effie Matsouka, Pasalari Evdokia, Chalimourda Stella

Legal Advisor: Fotini Milioni

Scientific collaborators:
Psychiatrist: Chris Istikoglou
Psychologists: Keramida Effie, Mary Topa, Ifanti Penny
Social worker: Katerina Koureta
Legal Advisor: Aspasia Pitsare

REFERENCES

ARTINOPOULOU, V . (2001). Violence at school. Athens: Metaixmio.

Giotakos, O. & Mary Tsiliakou (scientific eds) (2008), The Cycle of
Abuse: Domestic Violence, Sexual Abuse, Trafficking, Bullying. Athens:
Archipelago.

Craft, M., & Craft, A., (1984) Mentally Abnormal Offenders. London:
Bailliere Tindall.

Intimate Partner Abuse and Relationship Violence Working Group (1997)
Intimate Partner Abuse and Relationship Violence USA

Knopp, F.H. (1984) Retraining Adult Sex Offenders: Methods and Models
Syracuse: Safer Society Press.

Lester, D. & Lester, G. (1942) Crime of Passion: Murder and the Murderer
USA: Nelson Hall

Meth, R. & Pasick, R., (2000) Men in therapy: A Challenge for Change.
Athens: Ellinika Grammata.

Nestor J. (1996) Aggression in the family, school and society. Athens,
Ellinika Grammata Publications.

Olweus D. (1996) Bully/victim problems in school Prospects, 26 (2),
331-359

David Putwain & Aidan Sammons (2002) Psychology and Crime, Routledge
modular psychology series, East Sussex

Tata Arsel, T., M. Haritos-Fatouros & T. Adamaki,(2008) Breaking the
Barriers: Counselling and Women Empowerment, Athens, Ellinika Grammata.

Mika Haritos – Fatouros (2003) The Psychological Origins of
Institutionalized Torture, Routledge, New York

Haritos-Fatouros, M., Zafiridis F., et al. (2006 – 2011), Schools of
Cooperative Learning and Prevention, Department of Psychology, Aristotle
University of Thessaloniki

Vir Tyagi, S. (1998) Risk Assessment of Male Batterers, Education Wife
Assault Newsletter, 9.
Young, J., Klosko, J. & Weishaar, M. (2008). Schema Therapy, Athens:
Patakis